SCENARIUSZ ZAJĘĆ PRZEPROWADZONYCH W GRUPIE DZIECI 4,5 LETNICH Z ZAKRESU KSZTAŁTOWANIA POJĘĆ MATEMATYCZNYCH METODĄ
E. GRUSZCZYK – KOLCZYŃSKIEJ

Grupa: III „Smerfolandia" 4,5– latki (24 dzieci - pięcioletnich, 4 dzieci - czteroletnich)
Prowadząca: mgr Małgorzata Trojnar

Temat: Orientacja przestrzenna - „Wiem, że inni także mają lewą i prawą stronę tak jak ja. Uczę się patrzeć na otoczenie przyjmując ich punkt widzenia"

Obszar podstawy programowej:
• Kształtowanie umiejętności społecznych dzieci: porozumiewanie się z dorosłymi
i dziećmi, zgodne funkcjonowanie w zabawie i w sytuacjach zadaniowych (1):
1) obdarza uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć to, co mówią i czego oczekują; grzecznie zwraca się do innych,
2) przestrzega reguł obowiązujących w społeczności dziecięcej (stara się współdziałać
w zabawach i w sytuacjach zadaniowych)
3) w miarę samodzielnie radzi sobie w sytuacjach życiowych i próbuje przewidywać skutki swoich zachowań;
• Wspomaganie rozwoju mowy oraz innych umiejętności komunikacyjnych dzieci (3):
1) zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym;
2) mówi płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji lub komunikuje się w inny zrozumiały sposób;
3) uważnie słucha, pyta o niezrozumiałe fakty i formułuje dłuższe wypowiedzi o ważnych sprawach;
4) w zrozumiały sposób mówi lub w inny sposób komunikuje o swoich potrzebach i decyzjach.
• Wspieranie dzieci w rozwijaniu czynności intelektualnych, które stosują w poznawaniu i rozumieniu siebie i swojego otoczenia (4):
1) przewiduje, w miarę swoich możliwości, jakie będą skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach (wnioskowanie o wprowadzanych i obserwowanych zmianach);
3) stara się łączyć przyczynę ze skutkiem i próbuje przewidywać, co się może zdarzyć.
• Wychowanie zdrowotne i kształtowanie sprawności fizycznej dzieci (5):
4) uczestniczy w zajęciach ruchowych,
• Wspomaganie rozwoju intelektualnego dzieci wraz z edukacją matematyczną (13):
4) rozróżnia stronę lewą i prawą, określa kierunki i ustala położenie obiektów w stosunku do własnej osoby, a także w odniesieniu do innych obiektów;

Cel ogólny:
• Rozwijanie zdolności do rozpatrywania otoczenia z własnego punktu widzenia
i z punktu widzenia drugiej osoby.

Cele szczegółowe:
• Porównywanie własnego ciała ze schematem ciała drugiej osoby.
• Rozpatrywanie otoczenia z własnego punktu widzenia i z punktu widzenia drugiej osoby.

Cele operacyjne:
• Chętnie bierze udział w zajęciach
• Współpracuje w parze
• Uważnie słucha poleceń nauczyciela
• Wie, że serce znajduje się po lewej stronie
• Oznacza koledze lewą rękę wykorzystując frotkę
• Współpracuje w parze, uważnie słucha poleceń nauczyciela
• Wskazuje lewą stronę i prawą
• Rozumie , że druga osoba ma podobny schemat ciała i jeżeli patrzy w tę sama stronę, oboje widzą to samo. Jednak, gdy patrzą w inną stronę , widzą co innego
• Porusza się pod dyktando – rozumiejąc pojęcia w prawo, w lewo, do przodu, do tyłu.

Metody:
• Słowna- wypowiedzi dzieci, rozmowa
• Oglądowe – pokaz, obserwacja
• Czynne – zadań stawianych do wykonania
• Aktywizująca– samodzielnych doświadczeń

Formy pracy:
• indywidualna
• zbiorowa

Środki dydaktyczne: frotki, kartka papieru, Szarfy, pluszowe misie, po jednym dla każdego dziecka, woreczki gimnastyczne,

Przebieg:
1. Przywitanie dzieci i zaproszenie do wspólnych zabaw.
2. Oznaczenie lewej ręki, utrwalenie wiadomości z poprzednich zajęć.
• Dzieci ustawiają się w pary, jedno z dzieci w parze otrzymuje szarfę, dzieci bez szarf zamykają oczy. Dzieci w szarfach ustawiają się tuż za dzieckiem z zamkniętymi oczyma. Najpierw ustalimy, gdzie, po której stronie, znajduje się serce u drugiego dziecka. Dzieci z zamkniętymi oczyma podskakują cztery razy Stop. Dzieci z szarfami kładą im ręce na piersiach o tak (pokazuje) ...i szukają bijącego serca. Gdy znalazłeś serce, włóż frotkę koledze na tę rękę, która jest najbliżej jego serca. Gotowe można otworzyć oczy sprawdzamy, czy się zgadza. Czy frotkę włożyli ci na właściwą rękę? Teraz zmiana.
Po założeniu frotek przez dzieci wykonują polecenia nauczyciela: Pokaż swoją prawą rękę, pokaż lewą rękę, pokaż prawe ucho itd.
Już wiemy, gdzie jest lewa, a gdzie prawa strona. Możemy rozpocząć zabawę.
3. Porównywanie własnego ciała ze schematem ciała drugiej osoby.
• Dzieci nadal ustawiają się w pary jedno za drugim. Nauczyciel uświadamia dzieciom, że również ma lewą rękę, prawe ucho itd., Prosi dzieci stojące z tyłu: Proszę dotknij prawe ucho kolegi, dotknij prawą rękę kolegi itd.
4. Rozpatrywanie otoczenia z własnego punktu widzenia i z punktu widzenia drugiej osoby.
• Zadania z woreczkiem. Nauczyciel stoi na kartce papieru. Dziecko znajduje się obok (patrzą w tę samą stronę). Nauczyciel pyta: Gdzie mam położyć woreczek- z lewej, prawej, za sobą, przed sobą? Dziecko decyduje, a nauczyciel wykonuje polecenia. Dla większej atrakcyjności ćwiczeń warto kilkakrotnie się pomylić, aby dziecko to zauważało. Ma wówczas okazję wykazać się dobrą orientacją. Następnie zamiana ról. Dziecko stoi na kartce papieru. Dorosły kładzie woreczek tak jak w poprzednim ćwiczeniu, a dziecko mówi, gdzie on leży.
• Co widzi miś? Potrzebny jest pluszowy miś dla każdego dziecka. Na lewą misiową łapkę dziecko zakłada frotkę. Nauczyciel i dzieci siedzą (wszyscy patrzą w tę samą stronę). Nauczyciel zwraca się do dzieci: Miś ma dotykać plecami twojego brzuszka... Pokaż, w którą stronę patrzysz ... Pokaż, w którą stronę parzy miś... Patrzcie w tę sama stronę. Twój miś umie mówić. Powiedz, co widzi twój miś. Ustaw misia po swojej lewej skronie... Miś patrzy w lewą stronę... Powiedz, co widzi twój miś... Ustaw misia z drugiej strony, po twojej prawej stronie... Teraz miś parzy w prawą stronę... Co widzi twój miś?... Postaw misa z tyłu, za sobą, tak żeby patrzył w przeciwną stronę niż ty .... Pokaż, w którą stronę patrzysz ty... A w którą miś... Co widzi twój miś?...a co widzisz ty? Ta seria doświadczeń ułatwi dziecku rozumienie , że druga osoba ma podobny schemat ciała i jeżeli patrzy w tę sama stronę, oboje widzą to samo. Jednak, gdy patrzą w inną stronę , widzą co innego.
• Zabawa „Szukam misia". Chętne dziecko ma frotkę na lewym nadgarstku, stoi przed drzwiami (przodem do Sali) i zamyka oczy. Nauczycielka chowa misia. Następnie podchodzi do dziecka i mówi: Otwórz oczy ... Powiem ci jak masz iść , aby odnaleźć misia. Będę mówiła: w prawo, w lewo, do przodu, do tyłu. Słuchaj i wykonuj polecenia. Nauczyciel staje za dzieckiem i kieruje jego krokami, np. Idź do przodu, stop. Przesuwaj się w lewo, stop... Teraz do przodu, stop... Patrz w prawo, schyl się i znajdź misia. Następuje zamiana ról, kolejne chętne dziecko podaje nauczycielowi polecenia.